Het is tragisch dat Nederlandse uitgevers het toestaan dat er een gat ontstaat tussen kinderboeken en boeken voor volwassenen. Er is rond je veertiende het moment dat je echt niet meer wil lezen over basisschoolleerlingen die allemaal spannende avonturen meemaken zoals het oplossen van de diefstal bij de bakker om de hoek. Ik kan me nog goed herinneren dat ik op een bepaald moment absoluut uit de kinderboeken was gegroeid, maar ik mentaal nog totaal niet toe was aan het echte werk. Pubers hebben niet echt de levenservaring om zich in volwassenen in te leven, terwijl het gros van de personages in literatuur van middelbare leeftijd is. Bovendien is literatuur niet echt boeiend en vaak veel te moeilijk geschreven. Het is mijn overtuiging dat de boekenlijst iedere lust tot lezen dood mept bij de gemiddelde scholier.
Noodgedwongen moest ik dus mijn toevlucht zoeken bij Tom Clancy en Agatha Christie, waarvan de eerste schrijver de meest debiele oorlogen bedacht die het Amerikaanse leger daarna verpletterend kon winnen en de tweede mij liet geloven dat Engeland alleen maar door pastoors, oudere dames en gepensioneerde kolonels bevolkt werd. Alleen de pastoor was gehuwd. Met andere woorden, formulewerk met kartonnen karakters, dat kon ik wel aan, maar ik zal de laatste zijn die zegt dat het een goede introductie in het lezen is.
De jeugdromans die zogenaamd voor het gat tussen 14 en 16 bestemd waren, waren in mijn jeugd helaas nog een stuk triester. Die gingen alleen maar over problemen als zwangerschap, drugs en mishandeling, wat een interessant beeld geeft van het vertrouwen dat Nederlanders hebben in hun pubers. Als je enige identificatie voelde met de romanfiguren, dan had je een probleem en ontspanning was niet echt gemakkelijk te krijgen bij een meisje dat zwanger raakt van haar drugsverslaafde vader met AIDS.Young Adult romans vormen in het Engelse taalgebied een gevestigde overgangsfase voor deze moeilijke leeftijd. De nog net niet volwassenen krijgen allerlei volwassenen thematiek, maar dan toegesneden op de belevingswereld van een middelbare scholier. Enige terughoudendheid in de beschrijving van seks en geweld wordt wel in acht genomen, maar houdt kinderen onder de twaalf alsjeblieft weg. Ik heb het idee dat Thea Beckman in deze categorie hoorde. Voor volwassenen zijn deze boeken ook vaak onderhoudend genoeg als je niet tot het kleine groepje hoort dat ook op latere leeftijd nog kinderboeken leest. Nederlandse uitgevers vertalen deze werken wel, maar proberen ze als kinderboeken te slijten, of hopen een volwassen markt aan te boren.
Met de boeken van Garth Nix over The Old Kingdom is het laatste gebeurt, waarschijnlijk om te cashen op de populariteit van fantasy. Omdat ik altijd in het Engels lees, verschoon ik mij van commentaar hierop. Ik moet ook even melden dat de eerste druk geweldige cover-art had.
De trilogie (Sabriel, Lirael, Abhorsen) heeft de klassieke overwinning, cliffhanger, slot structuur zodat lezers nog een afgerond verhaal hebben als de uitgever er bij slechte verkoop van deel 1 de stekker uittrekt. Het speelt zich voornamelijk af in the Old Kingdom, een magisch rijk waar techniek niet werkt. Ten zuiden hiervan bevindt zich Engeland, ughe, ughe, Ancelstierre, dat een grote bewaakte muur bij de grens heeft staan. In Old Kingdom hebben de doden namelijk de nare gewoonte om niet dood te blijven en dergelijke lui wil je niet als asielzoeker hebben.
Als men in Ancelstierre al last heeft van ondoden, kan je raden hoe het in het koninkrijk zelf is. Aan het begin van de trilogie is het koninkrijk al eeuwen zonder koning en overal waren ondode monsters en necromagiërs, mijn nieuwe vertaling voor necromancers, vrij rond. Sabriel is na de dood van haar vader de laatste Abhorsen, de bestrijder van alles dat ondood is. Ze doet de zeven belletjes, waarmee de doden gecontroleerd worden, om in een hopeloze strijd tegen de necromagiër Kerrigor. In de romans erop verplaatst het perspectief naar een ander jonge vrouw, Lirael, maar ik kan niet verder zonder zware spoilers over deel 1. Vergeef mij.
Door het bedoelde lezerspubliek, is het verhaal naar fantasy-maatstaven beknopt. Dat is niet erg als het om de intrige en het aantal karakters gaat. Het is soms weleens prettig om niet doodgegooid te worden met honderden karakters. Wat ik wel jammer vind is dat het Oude Koninkrijk zelf nauwelijks aan bod komt in de verhalen. De hoofdfiguren zwerven er door rond, maar hebben nauwelijks interactie met andere mensen. Sterker nog, in Ancelstierre vinden de meest dramatische momenten plaats. Maar ik ben niet de auteur en het doet ook geen afbreuk aan het leesgenot.
Pluspunten waren de karakters, die wel sympathiek maar niet te perfect waren. Ik vind het altijd jammer dat jeugdboeken vaak bevolkt worden prekerige karakters of Mary Sues, dus dit is hier gelukkig niet het geval. Het verhaal is erg donker maar niet te somber, het blijft een spannend avontuur. Persoonlijk vond ik het jammer dat er aan het eind wat in de richting van een te goede afloop gestuurd werd, maar gelukkig is Nix niet de persoon van ellenlange epilogen.Voor diegenen die een licht verteerbaar, maar toch duister boek willen of een boek zoeken voor een puber die alles te kinderachtig vind is deze serie een aanrader.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten